كربنات كلسيم به عنوان پركننده شامل پودرهاي طبيعي ، محصولات رسوبي به صورت وسيعي در صنايع مختلف مصرف مي شوند ، بعضي ازاين مصارف ويژه gcc ، pcc هستند و بعضي ديگر مشتركند .
مهمترين مصارف براي كربنات كلسيم ميكرونيزه (gcc) عبارتند از: كاغذ ، رنگ و پوشاننده هاي سطح ، پلاستيكها ، انواع چسب ، مواد بتونه كاري ، پليمرها ، كودهاي شيميايي ، خوراك دام ، صنايع غذايي ، صنايع دارويي ، صنايع آرايشي ، حشره كشها و سموم ، پاك كننده ها ، شيشه و سراميك ، گوگرد زدايي از گازها و تصفيه آب .
مهمترين مصارف براي كربنات كلسيم رسوبي (pcc) عبارتند از: كاغذ ، رنگ و پوشاننده هاي سطح ، پلاستيكها ، انواع چسب ، مواد بتونه كاري ، پليمرها ، كودهاي شيميايي ، خوراك دام ، صنايع غذايي ، صنايع دارويي ، صنايع آرايشي و….. و بدليل خالص بودن آن داراي كاربرد وسيع تري نسبت به gcc دارد .
صنايع رنگ
مصرف اصلي كربنات كلسيم در صنايع رنگ مي باشد ، اين ماده به عنوان رنگينه در رنگ هاي امولسيوني مي تواند جايگزين بخشي از نياز tio2 گردد .
مركب چاپ
كربنات كلسيم مي تواند در ساخت انواع مركب چاپ استفاده شود ، نوع ريز دانه آن براي اين منظور كاربرد دارد .
صنايع پلاستيك و لاستيك
در اين صنعت انواع بسيار ريز كربنات كلسيم به كار مي رود ، كربنات كلسيم از كلوخه شدن پليمر ها جلوگيري نموده و خواص پراكندگي آن ها را بهتر مي نمايد ، مهمترين مصرف كننده اين ماده پلي وينيل كلرايد (پی وی سی) مي باشد.
از آنجائیکه پی وی سی ترموپلاستیکی حساس در برابر حرارت است اجزای ترکیبی معینی را باید به آن اضافه نمود تا بتوان آن را تبدیل به کالای ساخته شده و محصول نهایی کرد. افزایش این مواد هم در فرآیند پی وی سی و هم در کارآیی آن نقش بسیار مهمی بازی میکند. پایدار کننده های حرارتی در فرآیند کلیه محصولات پی وی سی به کار می روند و از نظر کاربرد و کارآیی اهمیت دارند. افزودنیهای مهم دیگری که مورد استفاده قرار میگیرند عبارتنداز: نرم کننده ها، روان کننده ها، اصلاح کننده های ضربه پذیري، پرکننده ها و رنگینه ها. خواص مخصوص نیز ممکن است در صورت استفاده از عوامل متورم کننده، مواد ضد اشتعال، مواد ضد قارچ، مواد ضد الکتریسیته ساکن و غیره بدست آید. پلیمر انتخاب شده و روش ترکیب آن با افزودنیهای فوق بستگی مستقیم به شکل فیزیکی محصول، چگونگی فرآیند و نوع خواص مورد انتظار از محصول نهایی دارد. قدیمی ترین تکنیکی که در این زمینه بکار گرفته می شود بصورت ریختن رزین و دیگر اجزاء در یک مخلوط کن نواری یا یک مخلوط کن دارای سرعت بالا، انتقال مخلوط به یک نورد و سپس به بن بوری یا مخلوط کن مداوم که در آنجا مخلوط تحت عمل اختلاط گرم که ضمناً با چینش بالا نیز همراه است می باشد. پر کننده ها بمنظور کاهش قیمت استفاده میگردد که از جمله این موارد میتوان به کربنات کلسیم اشاره نمود.
از پودر میکرونیزه کربنات کلسیم جهت مسلح کردن اشیاء لاستیکی و همچنين بالا بردن قدرت دوام و استحکام این نوع تولیدات و همچنین جهت ازدیاد فرم پذیری و ضربه گیری در مقابل فشار و ضربه مخصوص پی وی سی سخت استفاده می شود میزان مصرف پودر میکرونیزه در این نوع صنعت بطور تقریبی 25 درصد برآورد میگردد.
مشخصات پودر میکرونیزه در این صنعت به شرح زیر میباشد :
میزان cao بیش از 97 درصد میزان fe2o3 کمتر از 3 درصد و درجه ریزی آن بیش از 350 مش.
صنايع كاغذ
كربنات كلسيم در صنايع كاغذ به عنوان يك ماده پوششي و يك فيلتر محسوب مي گردد ، بازار اصلي مصرف كربنات كلسيم در صنايع كاغذ در ساخت كاغذ سيگار است ، خواصي مانند احتراق سيگار بوسيله اين ماده كنترل مي شود .
صنايع آرايشي و بهداشتي
توليد كنندگان پودر بچه و خمير دندان از مهمترين مصرف كنندگان كربنات كلسيم در اين بخش هستند ، مصرف كربنات كلسيم در پودر بچه و بدن ، عدم چسبندگي ، حركت روان پودر و نيز ظرفيت جذب آن را افزايش مي دهد.
مواد پاك كننده
در جلادهنده و پاك كننده فلزات از كربنات كلسيم به عنوان عامل كمكي لخته ساز استفاده مي شود.
صنايع دارويي
در اين صنعت از كربنات كلسيم بسيار مرغوب استفاده مي شود و بايد با استانداردهاي معتبر استفاده گردد اين ماده براي تهيه شربت و قرص ضد اسيد ، در ساخت آنتي بيوتيك جهت خنثي سازي و به عنوان كمك فيلتر ، در قرص هاي قابل حل به عنوان عامل حل كننده و استحكام بخش و در قرص هاي كلسيم به عنوان عامل تامين كلسيم مصرف مي گردد.
صنايع غذايي
كربنات كلسيم در صنايع غذايي به عنوان خنثي كننده اسيديته مصرف مي گردد و در ساخت آدامس نيز كاربرد دارد.
داروسازي
کربنات کلسيم در آب معمولي تقريبا نامحلول و در آبي که مقداري دي اکسيد کربن داشته و يا نمک هاي آمونيومي آن زياد باشد به آرامي حل مي شود. در الکل تقريبا نامحلول بوده و در اسيد استيک و اسيد کلريدريک و اسيد نيتريک مي جوشد.
کربنات کلسيم خاصيت آنتي اسيدي دارد و در نواقص کليوي و درمان استئوپروزيس به کار رفته و مکمل کلسيم است. کربنات کلسيم در بيماران مبتلا به هيپرفسفاتمي همراه با نقص کليوي توصيه مي شود زيرا با پيوستن به فسفات مانع جذب بيشتر فسفات از طريق معده و روده مي گردد .
کربنات کلسيم در داروهاي هومئوپاتي Homoepathic ( نوعي دارو درماني ) و در افزودني هاي خوراکي هم کاربرد دارد . به علاوه با توجه به دارا بودن خاصيت جذب سطحي ، در داروهاي ضد اسهال نيز به کار مي رود .
کربنات کلسيم با اسيد معده به صورت کلريد کلسيم درآمده و گاز دي اکسيد کربن حاصل در برخي از بيماران ممکن است باعث نفخ معده شود. مقداري از کلسيم در لوله گوارشي جذب مي شود ولي در حدود 85 درصد آن مجددا بصورت نمک هاي کلسيم نظير کربنات کلسيم دفع مي گردد.
به طور معمول در هربار ، يک گرم کربنات کلسيم به عنوان آنتي اسيد خورده مي شود و غالباً همراه با آنتي اسيدهاي ديگر به ويژه آنتي اسيدهاي منيزيم دار تجويز مي شود.
از کلسيت براي تهيه کلريد کلسيم CaCl2 ، بروميد کلسيم CaBr2 ، يديد کلسيم CaI2 و اکسيد کلسيم CaO استفاده مي شود که هريک داراي مصارف متعددي در صنايع داروسازي حتي براي تهيه داروهاي دامپزشکي نيز کاربرد دارد .
از کلريد کلسيم CaCl2 دارويي تهيه مي کنند که در بدن توليد اسيد مي کند و در مواردي که يون کلسيم در بدن کم باشد، براي تأمين سريع کمبود آن از کلريد کلسيم استفاده مي شود . از ترکيبات دارويي کلريد کلسيم در درمان عوارض حساسيت هايي مانند کهير ، تنگي نفس ، خارش و ساير التهابات ناشي از حساسيت استفاده مي گردد .
کلريد کلسيم باعث سرعت در انعقاد خون شده و براي جلوگيري از خونريزي هاي شديد استفاده مي شود . به علاوه اين ماده در درمان بي نظمي هاي ضربان قلب به عنوان مکمل به داروهاي مربوط به نارسايي هاي قلبي افزوده مي شود . از کلريد کلسيم براي درمان عوارض اسهال ، استفراغ و در عرق کردن مسلولين نيز استفاده مي گردد .
از بروميد کلسيم CaBr2 به عنوان ضد تشنج در درمان بيماري صرع استفاده مي شود . اين ماده در تسکين دردهاي معده نيز تأثير دارد.
از يديد کلسيم CaI2 براي تهيه پمادهاي ضدبيماري پوستي و ورم مفاصل مزمن استفاده مي شود .
اکسيد کلسيم CaO مصرف بسياري در تهيه آب آهک دارد که براي از بين بردن زگيل و دمل مورد استفاده قرار مي گيرد . آب آهک در مسموميت هاي ايجاد شده با اسيد سولفوريک و اسيد اگزاليک به عنوان ضد سم کاربرد دارد.
ترکيبات کلسيم فوق الذکر در تهيه داروهاي دامپزشکي نيز مصارف گسترده اي دارد.
کربنات کلسيم به صورت پودر ترکيبي کربنات کلسيم ، پودر ترکيبي کربنات منيزيم و قرص ترکيبي کربنات منيزيم است. همچنين سوسپانسيون آلومينا ، منيزيا و کربنات کلسيم ، قرص آلومينا ، منيزيا و کربنات کلسيم و قرص کربنات کلسيم از نمونه هاي ديگر فرآورده هاي دارويي کربنات کلسيم است.
پركننده
بيشترين كاربرد كربنات كلسيم خاكي و كربنات كلسيم ته‌نشيني (Precipitated) در كاغذ، پلاستيك و رنگسازي است. كاغذ از شبكة سلولزي تشكيل شده كه فيبرهاي آن با ذرات كاني دانه‌ريز پر مي‌شود، موادي پوششي براي افزايش كيفيت چاپ برروي كاغذ در كاغذسازي استفاده مي‌شوند كه كربنات كلسيم مي‌تواند50-5% آن را تشكيل دهند.
كربنات كلسيم مي‌تواند به عنوان رنگدانه و كاهندة نياز به پليمر عمل كند، لذا در ورقه‌ها، لوله‌ها و پنجره‌هاي PVC، 5 تا 35% از تركيب را به خود اختصاص مي‌دهد. در رنگسازي 35-10% از حجم امولسيون‌هاي آبي يا حلال‌ها را مي‌تواند كربنات كلسيم شامل شود تا از مقدار TiO2 مصرفي بكاهد.
ديگر مصارف
- کربنات کلسيم عامل احيا در استخراج فلزاتي چون اورانيوم، زيركونيم ، توريوم و بريليم است.
- به عنوان اكسيژن زدا، سولفورزدا Desulfurization يا كربني شدن Decarburization براي انواع آلياژهاي آهني و غير آهني استفاده مي گردد.
- به عنوان عامل آلياژي در توليد آلومينيوم ، بريليم ، مس، سرب و آلياژهاي منيزيم استفاده مي شود.
- به عنوان عامل احيا براي بريليم
- آب زدايي(Dehydrating) انواع روغن ها و نفت
- لوله ها و استوانه هاي خلاء
- انواع كودكشاورزي، بتون و گچ ديوار
- كلسيم يك جزء سازنده لازم صدف ها، استخوانها، دندانها و ساختارهاي گياهي است.
- كارخانه هاي قند و شكر:
در تهيه قند و شكر ، از آهك براي تصفيه و جداسازي تركيبات فسفاته و اسيدهاي آلي استفاده مي شود. در كارخانه هايي كه از چغندر استفاده مي كنند به ازاي هر تن شكر، 250 كيلوگرم آهك و در كارخانه هايي كه از نيشكر تغذيه مي شوند، براي تهيه هر تن شكر ، 2 تا 7 كيلوگرم آهك به كار مي گيرند.